Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zadecydował, iż rok 2022 będzie Rokiem Polskiego Romantyzmu. W tym roku przypada bowiem 200. rocznica pierwszego wydania Ballad i romansów Adama Mickiewicza, które to dzieło wyznacza początek epoki romantyzmu w naszej literaturze. Z tej okazji prezentowaliśmy niedawno osiem książek dotyczących tego okresu, które ukazały się nakładem Wydawnictwa Księgarni Akademickiej oraz Wydawnictwa Avalon. Teraz oddajemy w Wasze ręce kolejne sześć pozycji z Wydawnictwa Księgarni Akademickiej Wszystkie pozycje dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania Kanon Polski.
Julian Maślanka – Z dziejów literatury i kultury
Tom prezentuje studia i rozprawy Juliana Maślanki (1930-2020) z zakresu literatury, folkloru i tradycji kulturalnych. Czytelnik może zapoznać się z tekstami obejmującymi szeroki wachlarz problemów, m.in. Mickiewiczowskie spojrzenie na historię (Historyczne poglądy Mickiewicza), zasługi patriotyczne badaczy, placówek akademickich, towarzystw naukowych w okresie zniewolenia (Nauka i niepodległość pod zaborami) czy interpretujące teksty z kanonu polskiego romantyzmu – Marię Antoniego Malczewskiego i Krakusa Cypriana Norwida.
Czesław Zgorzelski – Wokół liryki i liryczności doby romantyzmu
Tom prezentuje badania Czesława Zgorzelskiego (1908-1996) nad sztuką poetycką i estetyką liryczności w okresie romantyzmu. Czytelnik znajdzie w tym zbiorze między innymi takie klasyczne teksty jak Przełom romantyczny w dziejach liryki polskiej oraz Drogi rozwojowe liryki Mickiewiczowskiej, a także mistrzowskie interpretacje wierszy Juliusza Słowackiego (Rozłączenie oraz Na sprowadzenie prochów Napoleona).
Olga Płaszczewska – Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze okresu romantyzmu (1800-1850)
Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze romantyzmu (1800-1850) to książka poświęcona powszechnej w dziewiętnastowiecznej Europie modzie na Włochy. Na przykładach zaczerpniętych z arcydzieł literackich (autorstwa Polaków, m.in. Juliusza Słowackiego, Cypriana Norwida, Zygmunta Krasińskiego, oraz Francuzów, m.in. Alfreda de Musset, René Chateaubrianda, George Sand i pani de Staël) i dzieł minorum gentium przedstawia podobieństwa i różnice w postrzeganiu Italii, jakie można odczytać z sytuujących się na pograniczu literatury i dokumentu relacji i zapisków z wojaży po Półwyspie Apenińskim i Sycylii („podróż włoska” okazuje się w tym kontekście autonomicznym gatunkiem literackim), a także z utworów o charakterze fikcji literackiej – prozy artystycznej, dramatu i poezji. Głównym przedmiotem pracy jest romantyczna italomania – fascynacja Włochami, traktowanymi jako przestrzeń o określonych walorach estetycznych, regułach życia i zwyczajach.
Monika Stankiewicz-Kopeć – Pomiędzy klasycznością a romantycznością. Młodzi autorzy Wilna, Krzemieńca i Lwowa wobec przemian w literaturze polskiej lat 1817 – 1828
Zadanie, które przed sobą postawiłam, polega na pokazaniu obrazu polskiego tzw. przełomu romantycznego, nie jak to czyniono dotychczas, z perspektywy wielkich aktorów ówczesnej sceny literackiej z Adamem Mickiewiczem, Antonim Malczewskim i Sewerynem Goszczyńskim na czele, ale twórców mniejszego znaczenia. Z punktu widzenia całego zastępu: Czeczotów, Zanów, Chodźków, Korsaków, Odyńców, Chłędowskich, Zaborowskich, Sierocińskich oraz innych im podobnych autorów minorum gentium, wywodzących się z literackich środowisk przedpowstaniowego Wilna, Krzemieńca, Lwowa i Warszawy. Taki obraz w dotychczasowej historii literatury w zasadzie nie istniał.
Można by postawić pytanie: po co dziś wracać do tych jakże często nieświetnych utworów i nieraz mało oryginalnych wypowiedzi metaliterackich drugo- i trzeciorzędnych twórców sprzed ponad 180 lat? Otóż okazuje się, że mimo wszystko warto, bowiem spojrzenie na przełom romantyczny i literaturę przedpowstaniową z perspektywy właśnie pomniejszych autorów stawia sytuację przejścia między oświeceniem a romantyzmem w zupełnie innym, nieznanym dotąd świetle.
Grażyna Halkiewicz-Sojak – Nawiązane ogniwo. Studia o poezji Cypriana Norwida i jej kontekstach
Studia i szkice zebrane w tej książce powstawały w pierwszej dekadzie XXI wieku. W centrum zawartej w nich historycznoliterackiej refleksji znajduje się twórczość Cypriana Norwida. Jej lektura stała się punktem wyjścia dla interpretacji kilku różnych wątków dziewiętnastowiecznego dziedzictwa (stąd „konteksty” w podtytule) i zarazem głosem w ciągle otwartej dyskusji o miejscu pisarza w tradycji i na tle nurtów ważnych w kulturze artystycznej dwóch ostatnich stuleci.
(…)
Interpretacje zawarte w tej książce wpisują się w trzy kręgi problemowe: w krąg genologiczny, w komparatystyczne badanie motywów oraz – rekonstrukcję refleksji estetycznej pisarza.
Bogusław Dopart – Mickiewiczowski pięcioksiąg romantyczny
Niniejsza książka nosi tytuł Mickiewiczowski pięcioksiąg romantyczny, ponieważ w pięciu rozdziałach omawia utwory, które odegrały kluczową rolę w rozwijaniu przez Mickiewicza prądu romantycznego w Polsce oraz w budowaniu przezeń coraz śmielszych, coraz bardziej złożonych form dzieła romantycznego. Tymi utworami są: mitopoetyckie narracje z cyklu Ballady i romanse (1822), Sonety krymskie z moskiewskiej edycji dyptyku cyklicznego Sonety (1826), Konrad Wallenrod (1828), poemat Dziady jako dzieło cykliczne (1823-1832), a także Pan Tadeusz (1834) w swoim ukształtowaniu jako romantyczny poemat uniwersalny.